Wiele osób przez rozpoczęciem działalności w organizacji pozarządowej zastanawia się, czy można na tym w ogóle zarobić. W naszym kraju o tym zagadnieniu krążą dwa mity: jeden dotyczący tego, że sektor NGO jest zupełnie biedny, a wszyscy pracownicy wykonują tam swoje zadania charytatywnie, a według drugiej wersji – właściciele organizacji NGO to osoby, które wiedzą „jak się ustawić” i bogacą się na cierpieniu innych. Żaden z tych mitów nie jest słuszny, a prawda – jak to zazwyczaj bywa – leży pośrodku. Jak organizacje pozarządowe zarabiają więc na swoje funkcjonowanie i wypłaty dla pracowników zatrudnionych na umowę inną, niż o wolontariat? W jaki sposób prowadzą swoją działalność?

• Przede wszystkim organizacje NGO (stowarzyszenia, fundacje) prowadzą tzw. działalność statutową. Oznacza to, że celem ich działania zawsze muszą być cele zawarte w statucie (przykładowo jest to ochrona praw dzieci, ochrona praw zwierząt czy upowszechnianie sztuki – zależy to od specyfikacji fundacji czy stowarzyszenia). Działalność statutowa jest więc powodem, dla którego powstają podmioty NGO.
• Działalność statutowa została rozróżniona Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na działalność statutową odpłatną i nieodpłatną. Działalność statutowa nieodpłatna to działalność, za którą fundacja czy stowarzyszenie nie pobiera wynagrodzenia – pracuje więc bez zysku. Podmiot taki pozyskuje fundusze na działalność z dotacji czy od sponsorów – a później rozlicza z nimi poczynioną darowiznę (usługi świadczone przez NGO na zasadzie działalności nieodpłatnej są więc darmowe: organizacja szkoleń, wydruk broszur, wydawanie posiłków czy opieka nad osobami starszymi). Drugą opcją pracy NGO jest działalność statutowa odpłatna – i właśnie w taki sposób fundacja czy stowarzyszenie odzyskują koszty poniesione na pomoc innym (np. sprzedają wydrukowane książki w cenie ich wyprodukowania).
• Fundacja czy stowarzyszenie może również prowadzić działalność gospodarczą i zatrudniać pracowników, przy czym zadania wykonywane przez właścicieli działalności gospodarczej oraz ich pracowników bezwzględnie muszą zgadzać się z prowadzeniem działalności statutowej – pieniądze uzyskane z prowadzenia działalności gospodarczej są wówczas pożytkowane na pensje pracowników, wyposażenie biura, a w pierwszej kolejności – na cele statutowe.